Kwota świadczenia pielęgnacyjnego wzrasta do 2458 zł. Sprawdź, jak ubiegać się o zasiłek z MOPS-u
03/03/2023
Świadczenie wspierające – na czym ma polegać?
02/04/2023Nowe świadczenie dla osób z niepełnosprawnością i opcja dorobienia do świadczenia pielęgnacyjnego
22 marca w ręce Rady Ministrów trafił projekt ustawy wprowadzającej świadczenie wspierające. Przewiduje on nie tylko pojawienie się nowego sposobu na wsparcie finansowe osób z niepełnosprawnością, ale także możliwość podjęcia pracy przez opiekunów pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Co oznaczają te modyfikacje? Kto z nich skorzysta? Jakie mogą mieć konsekwencje? Zapraszamy do lektury!
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie są założenia nowego projektu?
- Czym jest świadczenie wspierające i kto może się o nie ubiegać?
- Jakie zmiany zostaną wprowadzone do świadczeń pielęgnacyjnych?
- Jakie będą etapy wprowadzania ustawy w życie?
- Jakie wątpliwości budzą modyfikacje ustawy?
Najważniejsze założenia nowego projektu
Nowy projekt ustawy przewiduje zmiany w pomocy finansowej oferowanej osobom z niepełnosprawnością oraz ich opiekunom. Planowane modyfikacje obejmują wprowadzenie nowego świadczenia wspierającego oraz możliwość podjęcia pracy przez osoby pobierające świadczenia dla opiekunów.
Świadczenie wspierające – na czym polega i komu przysługuje?
Celem projektu jest ustalenie świadczenia wspierającego. To nowy rodzaj pomocy finansowej kierowanej bezpośrednio do osób z niepełnosprawnością. Możliwość przyznania tego świadczenia jest niezależna od wieku, momentu powstania niepełnosprawności, jej stopnia i innych uzyskiwanych form wsparcia – np. renty socjalnej.
Wypłata środków nie będzie ograniczona żadnym kryterium dochodowym – granicą dochodu osiąganego przez osobę uprawnioną – a świadczenie będzie wolne od egzekucji. Wsparcie ma przysługiwać każdej osobie niepełnosprawnej niezależnie od pobierania go przez innych członków rodziny i w ramach tej formy finansowania można uzyskać pomoc finansową o równowartości nawet 200% renty socjalnej.
Świadczenie wspierające będzie obliczane na podstawie renty socjalnej. Oznacza to, że wraz z jej wzrostem będzie waloryzowane.
Jakie zmiany obejmą dotychczasowe świadczenia pielęgnacyjne?
Pobieranie świadczenia wspomagającego powiązane jest z możliwością ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne przez opiekunów. Zgodnie z założeniami nowego projektu, jeżeli osoby niepełnosprawne nie będą otrzymywać własnych świadczeń wspierających, wówczas ich opiekunowie nadal będą mogli pobierać otrzymywane do tej pory świadczenie pielęgnacyjne i zyskają możliwość dorabiania do wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia, czyli do ok. 20 tys. zł rocznie.
Opiekun osoby z niepełnosprawnością, który przekroczy limit dochodu z tytułu pracy, nie będzie już mógł podejmować w danym roku zatrudnienia ani innej pracy zarobkowej, jeśli nadal będzie chciał pobierać świadczenie pielęgnacyjne.
Jeżeli jednak osoba z dysfunkcją zdrowotną zdecyduje się na własne świadczenie wspierające, wówczas opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego. Dla osób, które zaprzestaną sprawowania opieki w związku z wprowadzeniem świadczenia wspierającego, ma zostać uruchomiony specjalny program aktywizacji. Uwzględnia on m.in. możliwość:
- opłacania składek dla opiekunów bez zatrudnienia,
- przejścia na świadczenie przedemerytalne,
- pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- korzystania z pakietu pomocowego z Funduszu Pracy.
Etapy wprowadzania ustawy i ustalania potrzeby wsparcia
Świadczenie ma mieć trzy poziomy. Pierwszy – dla osób wymagających największego wsparcia – będzie równy dwukrotności miesięcznej sumy renty socjalnej i zostanie uruchomiony od 2024 roku. Drugi ma mieć wartość równą rencie socjalnej i pojawić się od 2025, a trzeci – o wartości 50% renty socjalnej – od 2026 r.
Warunkiem ubiegania się o świadczenie wspomagające jest ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. Jednostką odpowiedzialną za przeprowadzenie tej czynności będą wojewódzkie zespoły orzecznicze. Ocena będzie dokonywana w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej lub w miejscu zorganizowanym przez zespół oceniający i ma uwzględniać każdy aspekt funkcjonowania osób potrzebujących.
Ustalanie potrzeby wsparcia ma mieć wartość punktową ustaloną według skali od zera do stu. W styczniu 2024 uruchomiony zostanie pierwszy poziom świadczenia wspierającego dla osób wymagających najwyższego poziomu wsparcia z punktacją od 90 do 100. Świadczenie wspierające będzie przysługiwało każdej osobie niepełnosprawnej, która uzyska ocenę ustalającą poziom potrzeby wsparcia na poziomie co najmniej 70 punktów albo (w przypadku dzieci do lat 3) co najmniej 1 punktu.
Decyzja o poziomie potrzeby wsparcia będzie wydawana na okres nie dłuższy niż 7 lat – osobom powyżej 3. roku życia lub na czas nie dłuższy niż do ukończenia 3. roku życia – dla dzieci poniżej 3 lat.
Wątpliwości i konsekwencje towarzyszące nowemu projektowi
Nowy projekt ustawy nie został przyjęty bezkrytycznie. Choć wiele grup skorzysta na planowanych zmianach, trzeba też zwrócić uwagę na kilka istotnych zmian, niedociągnięć i niejasności.
Odebranie prawa do świadczeń pielęgnacyjnych
Wątpliwości budzi wizja zredukowania prawa opiekunów do świadczenia pielęgnacyjnego, wymiar pracy zarobkowej oraz sposób weryfikacji. Opiekunom trudno będzie kontrolować, czy nie przekroczyli już ustalonego przez rząd limitu zarobków, zwłaszcza jeśli świadczą stosunek pracy w kilku miejscach. Poważną zmianą jest też ingerencja w zasady przyznawania świadczenia. Dotychczas to osoby sprawujące pieczę nad niepełnosprawnymi same decydowały, czy zrezygnują z pracy, gdy nie mogły pogodzić jej z opieką. Po zmianach związanych z wejściem w życie nowego projektu możliwość pogodzenia pracy z opieką będzie weryfikowana.
Niejasne kryteria wyodrębniania
Kolejną niepewną kwestią jest fakt, że świadczenie wspierające ma zależeć od potrzeby wsparcia. Nie wiadomo jednak, kto je otrzyma, ponieważ nieznane są kryteria ani narzędzia wyodrębnienia. Istnieje duże ryzyko, że większość osób z niepełnosprawnościami otrzyma najniższy poziom, równy połowie kwoty renty socjalnej, czyli obecnie nieco ponad 700 zł. Wskutek przyjęcia takiego wsparcia, opiekunowie stracą prawo do świadczenia pielęgnacyjnego wynoszącego od 2023 roku 2458 zł miesięcznie.
Weryfikacja sposobu zarządzania świadczeniem wspierającym
Dyskusyjną i kontrowersyjną sprawą jest także weryfikacja sposobu zarządzania świadczeniem wspierającym. Jeśli osoba z dysfunkcją zdrowotną roztrwoni środki z budżetu państwa bądź wyda je niezgodnie z celem, kolejną formą wsparcia będzie pomoc w postaci rzeczowej, opłacania usług lub wypłacenie środków wskazanemu opiekunowi.
Zastanawiasz się, czy należą Ci się dodatkowe pieniądze na opiekę nad osobą niepełnosprawną? Skontaktuj się z nami już dziś i sprawdź, jak możemy Ci pomóc. Nasze porady i analiza Twojej sprawy są bezpłatne i niezobowiązujące. Nie czekaj, daj sobie pomóc!
Uważasz że należy się tobie świadczenie pielęgnacyjne? Sprawdź jak możemy ci pomóc.
