Przyczynienie się – na czym polega i kiedy do niego dochodzi?

Co oznacza przyczynienie się do zdarzenia?

Przyczynienie się poszkodowanego do zdarzenia polega na takim jego zachowaniu, które razem z przyczyną szkody i przeanalizowaniu obiektywnych kryteriów oceny może być określone jako nieprawidłowe. W związku z tym ocenie poddaje się zarówno działanie, jak również zaniechanie podjęcia niezbędnych czynności na miejscu zdarzenia. Oba te czynniki bezpośrednio wpływają na wymiar powstałej szkody. Z przytoczonej definicji wynika, że w przypadku, gdy poszkodowany swoim zachowaniem przyczynił się do powstania szkody lub jej zwiększenia, ubezpieczyciel ma prawo zmniejszyć wysokość należnego mu odszkodowania. 

Wyobraź sobie, że pan Jan kierował rowerem pod wpływem alkoholu. W trakcie jazdy nasz bohater został potrącony przez auto. Mimo tego, że winnym zdarzenia jest kierowca samochodu, firma ubezpieczeniowa może nie wypłacić pokrzywdzonemu rowerzyście pełnego odszkodowania. Taka decyzja jest spowodowana faktem prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości. Jeśli kierujący rowerem byłby trzeźwy, jego zachowanie mogło być inne i być może nie stworzyłby zagrożenia sobie i innym uczestnikom ruchu.

Warto jednak podkreślić, że nie każdy nietrzeźwy kierowca (samochodu, motoru, roweru) lub pieszy, który uczestniczył w wypadku, był jego sprawcą. Nie należy mylnie zakładać, że jazda pod wpływem alkoholu automatycznie wyklucza prawo do wszelkich odszkodowań. O utracie możliwości otrzymania roszczenia decyduje wyłącznie jednoznaczne sprawstwo, czyli sytuacja, w której osoba pod wpływem alkoholu była w pełni winna zaistnienia nieszczęśliwego zdarzenia. Do jej ustalenia niezbędne jest postępowanie wyjaśniające. 

Jeśli Twój ubezpieczyciel zarzuca Ci, że przyczyniłeś się do wypadku, a Ty nie zgadzasz się z jego stanowiskiem, skontaktuj się z naszymi prawnikami. Specjaliści nalezysie.pl bezpłatnie przeanalizują Twoją sprawę i pomogą w przeprowadzeniu skutecznych negocjacji z zakładem ubezpieczeń. 

Przyczynienie się poszkodowanego – kiedy do niego dochodzi?

Do zdarzenia drogowego możesz się przyczynić, jeśli:

• niespodziewanie i nagle wtargniesz pod koła pojazdu, nie dając kierowcy szans na zahamowanie;
• kierując samochodem, rozmawiasz przez telefon, piszesz SMS-y;
• decydujesz się podróżować z kierowcą, który jest pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających. Warto pamiętać o tym, że wsiadając do auta z pijanym kierowcą, w razie wypadku przyczyniasz się do spowodowania kolizji (nawet nie mając alkoholu lub używek we krwi). Skutkiem tego może być zmniejszenie należnego odszkodowania o stopień przyczynienia się do powstania szkody;
• podczas podróży nie masz zapiętych pasów bezpieczeństwa – mimo iż zdarzają się sytuacje, w których brak zapiętych pasów ratuje życie;
• podczas jazdy przekraczasz dozwoloną prędkość – jadąc z prawidłową prędkością, masz większe szanse na zahamowanie i ominięcie przeszkody;
• podczas jazdy rowerem, na hulajnodze czy rolkach nie masz odpowiedniego oświetlenia i kasku. Z kaskiem na głowie, nawet jeśli dojdzie do upadku, jest szansa, że doznasz mniejszego urazu ciała.

Załóżmy, że będąc na spacerze, rozmawiasz przez telefon. W ferworze rozmowy wchodzisz na przejście dla pieszych w momencie, gdy pali się czerwone światło. Uderza w Ciebie prawidłowo jadący samochód, który nie miał szans wyhamować. W tej sytuacji można powiedzieć, że przyczyniasz się do wypadku, ponieważ gdyby nie Twoje zachowanie, nie doszłoby do niebezpiecznego zdarzenia. 

Przyczynienie się a sposób wyliczenia zadośćuczynienia

Wyliczenia dotyczące skali przyczynienia się do wysokości zadośćuczynienia dokonuje się procentowo, czyli kwota wypłaconego zadośćuczynienia pomniejszona jest o określony procent. Przy ustalaniu kwoty brany jest pod uwagę stopień winy obu stron. Osoba, która została poszkodowana w zdarzeniu, nie musi potwierdzać swojej niewinności. Udowodnienie faktu przyczynienia się zdarzenia należy do zadań ubezpieczyciela. W aktualnie obowiązującym stanie prawnym nie ma możliwości całkowitego pozbawienia poszkodowanego prawa do odszkodowania z powodu jego przyczynienia się. Każda sytuacja traktowana jest indywidualnie i szczegółowo rozpatrywana na podstawie przesłanek.

Następstwa przyczynienia się poszkodowanego do wypadku

Najistotniejszym następstwem przyczynienia się poszkodowanego do spowodowania wypadku i powstania szkody jest jego wina i – co się z tym wiąże – zmniejszenie kwoty należnego odszkodowania. Ze względu na to, że nie ma jednoznacznie obowiązujących kwot, jakie są wypłacane poszkodowanemu, towarzystwa ubezpieczeniowe mają powód do unikania wypłacania wysokich odszkodowań. Jak wiadomo, w im większym stopniu poszkodowany przyczynił się do powstania szkody, tym niższe – obliczane procentowo – odszkodowanie mu się należy. W każdej sytuacji zakład ubezpieczeń musi Cię poinformować, z jakiego powodu ma być wypłacone niższe odszkodowanie albo dlaczego całkowicie odmawia jego wypłaty. Powinieneś wiedzieć o tym, że jeśli nie zgadzasz się z decyzją ubezpieczyciela, masz prawo odwołać się od jego decyzji.