Wypadek przy pracy zdalnej. Czy pracownik ma szanse na odszkodowanie?

Wypadek przy pracy – kiedy do niego dochodzi?

Nie każde nieszczęśliwe zdarzenie, do którego doszło podczas pracy w domu, można potraktować jako wypadek przy pracy. Według obowiązującej definicji istnieją cztery warunki, które decydują o potraktowaniu danej sytuacji jako wypadek w pracy i są to:

• wystąpienie przyczyny zewnętrznej – uszczerbek musi być spowodowany przez działanie czynnika zewnętrznego, a nie np. celowe postępowanie pracownika;
• do wypadku doszło niespodziewanie – pracownik nie mógł uniknąć uszczerbku, ponieważ do wypadku doszło nagle;
• wykonywana czynność miała związek z pracą – podczas wypadku pracownik realizował obowiązki służbowe;
• kontuzja – wskutek zdarzenia pracownik doznał naruszenia sprawności organizmu.

Wypadki przy pracy na home office – przykłady

Wypadkiem przy pracy, do którego doszło w trakcie home office (w przestrzeni prywatnej pracownika), może być sytuacja, gdy osoba zatrudniona z polecenia przełożonego np. musiała wyjść do sklepu i doznała szkody spowodowanej upadkiem lub poślizgnięciem. Takim zdarzeniem będzie też:

• porażenie pracownika prądem podczas podłączania ładowarki od służbowego laptopa do gniazdka, 
• upadek podczas siadania do obowiązków służbowych,
• oparzenia spowodowane awarią sprzętu elektrycznego. 

Zdarzenia, które nie są wypadkiem przy pracy w trakcie pracy zdalnej

Pracownik, który pełni obowiązki służbowe z domu, w trakcie czasu pracy wykonuje także rozmaite czynności niezwiązane z jego pracą zawodową. Wypadkiem przy pracy nie będzie więc uszczerbek spowodowany upadkiem podczas wynoszenia śmieci, wymiany żarówki czy spaceru z psem ani poparzenie czy skaleczenie, do którego doszło podczas przygotowywania posiłku – nawet jeśli do kontuzji doszło w godzinach pracy.

Zasady BHP podczas pracy zdalnej

Pracodawca, który deleguje swój personel na tryb pracy zdalnej, musi zapewnić osobom zatrudnionym optymalne warunki umożliwiające wypełnianie obowiązków służbowych. Obowiązek ten wynika z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Ustawa nie precyzuje jednak, co to w rzeczywistości oznacza i jak wpływa na kwestie BHP w trakcie home office, a firmy same we własnym zakresie ustalają zasady świadczenia pracy z domu w wewnętrznych regulaminach i politykach.

Ze statystyk GUS wynika natomiast, że jedną z głównych przyczyn wypadków na home office jest niestosowanie się do zasad BHP. Taka sytuacja oznacza odrzucenie wniosku o odszkodowanie i pozwala stwierdzić, że do zdarzenia doszło z winy pracownika. Jak uniknąć takiego zarzutu? Przede wszystkim warto skorzystać z pomocy doświadczonego pełnomocnika NależySię, który wyjaśni, że, aby doszło do odmowy wypłaty odszkodowania za wypadek przy pracy, to pracodawca ma obowiązek udowodnić, że osoba z jego personelu nie przestrzegała zasad bezpieczeństwa. Poszkodowany nie musi umożliwiać ani swojemu pracodawcy, ani pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzenia kontroli w miejscu zamieszkania, co oznacza, że trudno jednoznacznie orzec, czy wypadek rzeczywiście został spowodowany przez załamanie zasad BHP podczas pracy zdalnej, czy nie. 

Jak postępować podczas wypadku pracy zdalnej?

Poszkodowany, który doznał uszczerbku na zdrowiu, wykonując obowiązki służbowe w swoim domu, powinien poinformować o zdarzeniu pracodawcę. Jego obowiązkiem jest zawiadomienie inspektora pracy, a jeśli wypadek był ciężki lub śmiertelny, także prokuratora. Pracodawca powołuje też specjalny zespół powypadkowy, który zajmuje się ustaleniem okoliczności nieszczęśliwego zdarzenia. Sporządzony przez członków komisji dokument jest niezbędny do ubiegania się o odszkodowanie i inne świadczenia kompensacyjne.

Jakie świadczenia przysługują pracownikowi za wypadek przy pracy zdalnej?

Poszkodowanemu po wypadku przy pracy na home office przysługuje szereg świadczeń, które mają ułatwić powrót do zdrowia, umożliwić leczenie i rehabilitację oraz zrekompensować doznane krzywdy. Do najważniejszych należą:

• zasiłek chorobowy – przeznaczony dla osób, które przez doznaną szkodę nie mogą zarobkować;
• świadczenie rehabilitacyjne – jest wypłacane na czas rehabilitacji, która ma umożliwić pracownikowi powrót do zdrowia;
• zasiłek wyrównawczy – wypłacany w sytuacji, gdy poszkodowany po wypadku otrzymuje niższe wynagrodzenie w stosunku do kwoty uzyskiwanej przed zdarzeniem;
• jednorazowe odszkodowanie – dla poszkodowanego, który doznał trwałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu bądź dla uprawnionych członków rodziny pracownika (w przypadku zgonu poszkodowanego);
• renta z tytułu niezdolności do pracy – przyznawana osobom, które po wypadku nie mogą kontynuować lub podjąć pracy zarobkowej;
• renta szkoleniowa – otrzyma ją pracownik, który przez doznaną kontuzję nie może kontynuować pracy wykonywanej przed wypadkiem i musi przekwalifikować się zawodowo, aby móc podjąć pracę zarobkową;
• renta rodzinna – wypłacana członkom rodziny poszkodowanego, który zmarł w wypadku przy pracy;
• dodatek do renty rodzinnej – dla sierot zupełnych;
• dodatek pielęgnacyjny;
• pokrycie wydatków na leczenie i rehabilitację – środki mają umożliwić szybki powrót do sprawności. Można przeznaczyć je nie tylko na zakup leków i sprzętu medycznego, ale także opłacenie opieki czy dojazd do przychodni i szpitali.

Okazuje się więc, że osoba pełniąca obowiązki zawodowe na home office ma takie same prawa jak pracownik stacjonarny, a wypadek w pracy zdalnej należy traktować w taki sam sposób, jak ten na terenie zakładu pracy. Nie istnieją żadne osobne zasady rozróżniające postępowanie w razie tych dwóch wydarzeń.

Trend pracy zdalnej na dobre zagościł w życiu niejednej firmy i jeśli ten stan się utrzyma, konieczne będzie doprecyzowanie założeń aktów prawnych i dostosowanie ich do nowej rzeczywistości. Tymczasem, jeśli Twój pracodawca lub ubezpieczyciel odmawiają Ci prawa do odszkodowania za wypadek przy pracy w trakcie wykonywania obowiązków służbowych zdalnie lub nie wiesz, czy Twoje zdarzenie można zakwalifikować jako wypadek przy pracy, skontaktuj się z nami. Zajmiemy się Twoją sprawą i podpowiemy, na jakie świadczenia możesz liczyć.